Η Ιστορία Tου Νέου Μαρμαρά
Η ιστορία του Νέου Μαρμαρά χρονολογείται από τη δεκαετία του 1920 όταν Έλληνες πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία εγκαταστάθηκαν στην περιοχή, φέρνοντας μαζί τους τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους.
Η ιστορία του διωγμού των Μαρμαρινών από τον τόπο τους, ξεκινάει από τα μέσα της δεκαετίας του 1910.
Τον Ιούνιο του 1915 με διαταγή της Τουρκικής Κυβέρνησης, οι κάτοικοι του Μαρμαρά αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τον τόπο τους (πρώτη εξορία) με σταθμούς το Οξι-Γιολ, την Απολλωνία και την Κρεμαστή της Μικράς Ασίας. Μετά από τρία βασανιστικά χρόνια, το 1918 οι κάτοικοι του Μαρμαρά επιστρέφουν στο νησί όπου οικίες, δομές και περιουσίες έχουν υποστεί ανεπανόρθωτες ζημιές από Τουρκικά και Γερμανικά στρατεύματα (σύμμαχοι κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου 1914 – 1918).
Τον Οκτώβριο του 1922 κατά το Μεγάλο Διωγμό του Ελληνισμού από τη Μικρά Ασία, δόθηκε εντολή στους κατοίκους των νησιών της Προποντίδας για εκκένωση των σπιτιών τους. Η αποχώρηση των κατοίκων του Μαρμαρά από το νησί έγινε με πλωτά μέσα, είτε ιδιωτικά είτε ναυλωμένα από την Ελληνική Κυβέρνηση.
Μέρος των κατοίκων του Μαρμαρά εγκαταστάθηκε στην Καβάλα και την Πέλλα (Καλή Πέλλας), οι περισσότεροι όμως από τους Μαρμαρινούς πρόσφυγες (4.000) έφτασαν στη Λίμνη Ευβοίας.
Η περιοχή δεν μπορούσε να αντέξει τη μεγάλη πληθυσμιακή αύξηση, με κύριο λόγο την έλλειψη καλλιεργήσιμων εκτάσεων. Στους Μαρμαρινούς προτάθηκαν διάφορες περιοχές της Ελλάδας για τη ίδρυση νέου οικισμού (Ηράκλειο Κρήτης, Ωρωπός κ.α.).
Η πρόταση που υπερίσχυσε κυρίως λόγω της φύσης και του κύριου επαγγέλματος των Μαρμαρινών (αλιεία, ναυτικό εμπόριο) ήταν το Μπαλαμπάνι Χαλκιδικής, ένας τόπος που επρόκειτο να ονομαστεί Νέος Μαρμαράς.
Την 1η Αυγούστου του 1924 περίπου 2.000 πρόσφυγες έφτασαν με πλοίο για πρώτη φορά στο Μπαλαμπάνι. Η αποβίβαση έγινε στην σημερινή περιοχή της πλαζ. Οι μόνοι κάτοικοι της περιοχής μέχρι τότε ήταν οι καλόγεροι του Μετοχίου που υπάγονταν στην Ιερά Μονή Γρηγορίου του Αγίου Όρους. Η ελώδης περιοχή και οι συχνοί θάνατοι εξαιτίας της ελονοσίας, οδήγησαν πολλές οικογένειες σε μόνιμη εγκατάσταση σε άλλες περιοχές (Λίμνη Ευβοίας, Αμμουλιανή, Πυργαδίκια). Στην περιοχή του Μπαλαμπάνι παρέμειναν οι κάτοικοι από το Μαρμαρά και το Κλαζάκι.
Από το Μετόχι Γρηγορίου έως την σημερινή περιοχή Παράδεισος υπήρχε ένα δύσβατο μονοπάτι με πυκνή βλάστηση. Στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται η πλατεία Παράσχου υπήρχαν ένα ποταμάκι ανάμεσα σε καλαμιές. Στην περιοχή που σήμερα βρίσκεται το Πόρτο Καρράς υπήρχαν έλη και βάλτοι, η κυριότερη υγειονομική απειλή των νέων κατοίκων. Η περιοχή Μπαλαμπάνι είχε πλούσια πανίδα και περιελάμβανε κυρίως ελάφια, ζαρκάδια, αγριογούρουνα, λύκους, τσακάλια και αλεπούδες.
Οι πρώτοι κάτοικοι εγκαταστάθηκαν τόσο στο Μετόχι Γρηγορίου, όσο και σε σκηνές που προμήθευε η Ελληνική Κυβέρνηση, ενώ αργότερα σε προκατασκευασμένα σπίτια. Με τον καιρό, οι κάτοικοι ασχολήθηκαν με την αλιεία αλλά και την καλλιέργια χωραφιών των μοναστηριών μέχρι την οριστική διανομή της γης στους πρόσφυγες το 1936. Το 1925 ανατέθηκε σε γερμανική κατασκευαστική εταιρεία η κατασκευή μονίμων σπιτιών, γνωστά ως σπίτια του Εποικισμού ή προσφυγικά.
Η περιοχή του Νέου Μαρμαρά δεν ήταν συνδεδεμένη με την υπόλοιπη Χαλκιδική με οδικό δίκτυο. Οποιαδήποτε μεταφορά προς τη Θεσσαλονίκη ή τα Νέα Μουδανιά γινόταν δια θαλάσσης δυο φορές την εβδομάδα. Με τα χρόνια, ο Νέος Μαρμαράς έχει εξελιχθεί σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό διατηρώντας τον αυθεντικό του χαρακτήρα και την ιστορική του γοητεία.
[ΠΗΓΗ]
Εφημερίδα “Τα Μαρμαρινά Νέα”
[ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ]
Χούλη Νίτσα
Πετρίδης Κωνσταντίνος
Παράσχος Σύμων
